اشکان پیل بالا - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه سازه های آبی، دانشکده علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
سید محسن سجادی - استادیار گروه سازه های آبی، دانشکده علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
محمود شفاعی بجستان - استاد تمام گروه سازه های آبی، دانشکده علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

با توجه به اهمیت توزیع و تنظیم عمق جریان در شبکه های آبیاری و زهکشی، محققین در تلاش هستند تا سازهایی نوین با کارایی بالا و بهره برداری آسان تر معرفی کنند. در این ارزیابی آزمایشگاهی با استفاده از یک روش آنالیز ابعادی رابطه ای بدون بعد برای دریچه سالونی مستطیلی بدست آمد. رابطه حاصل شده به دو پارامتر موثر بستگی دارد پارامتر اول نسبت میزان بازشدگی دریچه به عرض فلوم و پارامتر دوم میزان عمق جریان پایین دست در شرایط مستغرق به میزان عمق جریان پایین دست در شرایط آزاد بستگی دارد. مقدار پارامترهای موردنیاز از مجموعه آزمایش هایی که در 3 دبی مختلف (20 ،40 ،60 لیتر بر ثانیه)، 5 زاویه بازشدگی دریچه (20 ،5/22 ،30 ،5/37 ،45 درجه) و 3 نسبت استغراق (30 ،60 ،90 درصد) انجام گرفته شده، بدست آمده است. درنهایت رابطه محاسبه دبی عبوری از دریچه سالونی مستطیلی در شرایط مستغرق مورد صحت سنجی قرار گرفت که میزان خطای بدست آمده نشان بر قابل اعتماد بودن رابطه دارد و با توجه به نمودار دبی –اشل روابط محاسبه دبی برحسب عمق جریان بالادست معرفی گردید که میزان ضریب تعیین روابط بدست آمده دبی دریچه های سالونی-مستطیلی در شرایط مستغرق در محدوده قابل قبول بوده است.

دریچه سالونی، دبی-اشل، جریان مستغرق، عمق جریان