سیدسعید صاحبکار خراسانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی شیراز، ایران
علی لشکری - دانشیار، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی شیراز، ایران
پیلتن طباطبایی شوریجه - استادیار، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی شیراز، ایران

یافته های تجربی نشان داده اند که افزایش مقدار لای در ماسه های لای دار می تواند موجب تضعیف مقاومت برشی این گونه خاک ها در شرایط زهکشی نشده گردد. در این مقاله، اثر مقدار لای غیر خمیری بر مسیر تنش موثر و بسیج مقاومت برشی نمونه های ماسه استاندارد فیروزکوه در مقادیر مختلف لای غیر خمیری و در دامنه به نسبت گسترده مقادیر نسبت تخلخل و تنش موثر قائم تحکیمی بررسی شده است. داده های تجربی نشان می دهند که افزایش نسبت وزنی لای غیر خمیری تا 0/2 وزن کل خاک موجب کاهش ملموس مقاومت برشی خاک در شرایط حجم ثابت می گردد. داده های تجربی ارائه شده نشانگر آن اند که مقاومت برشی نمونه های ماسه لای دار با افزایش بیشتر مقدار نسبت وزنی لای تا مقدار 0/3 با نرخ کمتری کاهش می یابد. همچنین، داده های تجربی نشان می دهند که مقاومت نمونه های لای دار در برابر روانگرایی خاک در نسبت وزنی لای برابر با 0/4 قدری بهتر از استعداد روان گرایی نمونه های مشابه در نسبت وزنی لای 0/3 می باش د. در حالی که به نظر می رسد زاویه اصطکاک داخلی حالت بحرانی ماسه های لای دار به مقدار لای غیر خمیری حساس نیست، داده های تجربی نشان می دهند که نسبت تخلخل حالت بحرانی تا نسبت ریزدانه 0/2 به میزان قابل توجه کاهش می یابد و این کاهش تا نسبت وزنی 0/3 با سرعت کمتری ادامه می یابد. بررسی های ارائه شده نسبت مشارکت فاز ریزدانه لای غیر خمیری در ساختار باربر ماسه های لای دار را در دامنه 0/65 تا 0/73 برآورد می نمایند.

ماسه، لای، نسبت وزنی ریزدانه، مقاومت برشی، حالت بحرانی، نسبت تخلخل کلی، نسبت تخلخل میان دانه ای.