محمدامین سعیدی - استادیار، مهندسی مکانیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران
فرزاد فرجی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی مکانیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران

در این مقاله عملکرد دینامیکی یک خودروی سه چرخ تک چرخ عقب در یک مانور استاندارد بررسی شده است. بدین منظور ابتدا یک مدل دینامیکی دوازده درجه آزادی خودروی سه چرخ توسعه یافت. درجات آزادی مدل دینامیکی شامل سرعت زاویهای چرخشی، سرعت طولی، سرعت جانبی، سرعت عمودی مرکز جرم خودرو، زاویه رول، زاویه پیچ، جابجایی جرم فنربندی نشده و حرکت دورانی چرخها است. همچنین به منظور ارزیابی پاسخ های دینامیکی رول خودروی سه چرخ، یک مدل دینامیکی چهارده درجه آزادی خودروی چهارچرخ توسعه داده شد. سپس مدل دینامیکی با استفاده از نرمافزار ادمز کار در یک مانور استاندارد صحه گذاری گردید. سپس عملکرد دینامیکی خودروها در مانور گردش حالت مانا مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج شبیه سازی نشان میدهند که سرعت زاویهای چرخشی خودروی سه چرخ به میزان زیادی افزایش یافته و نسبت به مقدار مطلوب خود منحرف میشود. همچنین سرعت جانبی خودروی سه چرخ در مقایسه با خودروی چهارچرخ به میزان قابل توجهی افزایش مییابد. در این حالت خودروی چهارچرخ پایدار است ولی نسبت به مقدار مطلوب خود انحراف کمی دارد. به عبارت دیگر در این شرایط خودروی سه چرخ ناپایدار شده و از مسیر مطلوب منحرف میشود.

خودروی سه چرخ، عملکرد دینامیکی، پایداری، مدل دینامیکی