محمد حسن بیگی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه اراک.
عبدالواحد قادری - دانش آموخته دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تربیت مدرس

غزوه بدر نخستین جنگ مهم پیامبر اسلام (ص) بود که پیروزی در آن بر حیثیت و جایگاه مسلمین و حکومت نوپای مدینه افزود. این جنگ به دلیل اهمیتی که داشت، هم مورد توجه خداوند متعال در قرآن کریم قرار گرفت و سوره انفال در شان آن نازل شد؛ و هم سیره نویسان و اخباریان اسلامی بدان توجه ویژه ای داشته اند؛ اما ظاهرا نگاه قرآن با سیره نویسان و مورخان بدان واقعه، اندکی متفاوت است. مسئله اصلی پژوهش، دستیابی به دلایل وقوع جنگ بدر از نگاه قرآن و تفاسیر اسلامی است. از این رو، این پرسش را مطرح می کند که چرا برداشت ها درباره این جنگ بین قرآن و سیره نویسان متفاوت است و چرا سیره نویسان تلاش می کنند دیدگاه خود را بر قرآن تحمیل نمایند فرض پیش رو در این نوشتار براین مبنا شکل می گیرد که قرآن عامل اصلی جنگ را دفع تهدید قریش علیه دولت نوپای مدینه می داند؛ اما سیره نویسان و مورخان، دلیل اصلی جنگ را حمله مسلمین به کاروان قریش و دستیابی به منابع مالی آنها ذکر می کنند. دستاورد پژوهش بررسی و تجزیه و تحلیل نبرد بدر با رویکرد قرآنی و متفاوت از نوشته سیره نویسان اسلامی است.    

قرآن, سیره نویسان, غزوه بدر, کاروان قریش