محمد جانی پور - دانشگاه اصفهان

حمزه بن حبیب (80–156ق)، یکى از قاریان هفتگانه کوفی است که گفته شده اساسی ترین ویژگى قرائتش، فراگیری از طریق نقل و اثر بدون هیچ گونه اجتهاد و اختیار بوده به گونه ای که به واسطه بررسی قرائت او، می توان به قرائت بزرگ ترین مشایخ و ممتازترین اساتید قرائت از صحابه دست یافت. مسئله نقل از طریق اثر بدون اجتهاد آن چنان در قرائت حمزه شاخص است که برخی از عالمان این دانش راه دستیابی به قرائت صحابه را، تامل در قرائت حمزه دانسته و با مبنا قرار دادن قرائت حمزه، به مقایسه آن با دیگر قرائات پرداخته اند. در گزارش های تاریخی آمده است که وی بیشترین استفاده را از جعفر بن محمد الصادق(ع) (م148ق) داشته و قرآن را مستقیما بر ایشان قرائت کرده و تنها در 10 حرف با آن امام اختلاف دارد. بی شک اگر این گونه گزارش ها صحت داشته باشد و قرائت حمزه نیز به صورت کامل در دسترس باشد، راه وصول به قرائت اهل بیت(ع) امکان پذیر است. لذا در این پژوهش تلاش شده تا دلایل امکان چنین واقعه ای بررسی و تحلیل شود. مولف معتقد است که این گزارش ها، دال بر وجود جریان اهل بیت محوری در بوم کوفه بوده که بررسی آن به منظور تحلیل حوادث صدر اسلام به ویژه در حوزه علوم قرآنی برای پژوهشگران این عرصه بسیار ضروری است

اهل بیت(ع), امام صادق(ع), کوفه, حمزه بن حبیب, قراء سبعه