محمد علی همتی - استاد یار دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن کریم شیراز
محمد کاظم شاکر - استاد دانشگاه علامه طباطبائی

مفسران مسلمان در تفسیر آیه فناداها من تحتها الا تحزنی قد جعل ربک تحتک سریا (مریم، 24)، عبارات تحتها و تحتک را به معنای زیر پای مریم و واژه سریا را عمدتا به معنای جوی آب و برخی به عیسی تفسیر کرده و در نتیجه، این آیه را چنین معنا کرده اند: پس عیسی مادرش را از زیر پای او ندا که: اندوهگین مباش؛ همانا پروردگار تو زیر پایت جوی آبی پدید آورده است. کریستف لوکزنبرگ در کتاب قرائت سریانی-آرامی از قرآن ، این دو را دارای اصلی سریانی دانسته، اولی را به معنای هنگام زایمان و دومی را به حلال زاده معنا کرده است. از نظر وی، این آیه را باید چنین معنا کرد: پس، هنگام زایمان او [فرشته ] مریم را ندا داد که: غم مدار، پروردگارت زایمان تو را حلال (مشروع) دانسته است در این مقاله با بررسی این واژه ها از نظر زبان شناسی تاریخی تطبیقی عربی- سریانی، دیدگاه لوکزنبرگ مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسندگان، با بررسی معاجم سریانی، به این نتیجه دست یافته اند که برداشتهای آقای لوکزنبرگ در تفسیر واژگان یاد شده، گزینشی و غیر دقیق است. از این رو، حتی مطابق منابع سریانی نیز دیدگاه مفسران مسلمان بر دیدگاه لوکزنبرگ ارجحیت دارد.

قرائت آرامی- سریانی, کریستف لوکزنبرگ, واژگان دخیل, من تحتها, سریا