فروغ پارسا - عضو پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

قرآن کریم، معجزه جاویدان پیامبر اسلام و منشور ابدی این رسالت پس از 15 قرن همچنان کانون توجه و پژوهش و بررسی اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان است. بخش بسیار چشمگیری از مطالعات خاورشناسان به شناختن قرآن کریم به منزله کتاب مقدس مسلمانان معطوف شده است. این مطالعات که از اواخر قرن نوزدهم میلادی بدین سو گستردگی محسوسی داشته، بنا به دلایل متعددی در دهه های اخیر رویکرد نوینی پیدا کرده است. تاریخ قرآن، به ویژه موضوع جمع  و تدوین قرآن از مباحثی است که در پژوهش های غربی با رویکردهای مختلف بررسی شده است. اگرچه نولدکه دانشمند آلمانی در کتاب ارزشمند تاریخ قرآن خود با رویکردی سنتی تا حدود بسیار زیادی آرای مسلمانان در خصوص جمع و تدوین قرآن را پذیرفت، قرآن پژوهان متاخر با رویکردی شکاکانه اساسا  درباب اعتبار تاریخی احادیث مربوط به جمع قرآن تردید کردند. با این همه، در دهه های اخیر پژوهش هایی بر اساس روش شناسی نوین در بررسی احادیث به انجام رسیده است که وثاقت و اعتبار اسناد این احادیث را تا حدودی اثبات می کند.  

خاورشناسان, تاریخ اسلام, تاریخ قرآن, حدیث, جمع قرآن