علیرضا علیزاده مجدی - گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
روزبه دبیری - گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران،

  نشست تحکیمی یکی از مشکلات اصلی ژئوتکنیکی در مناطق با لایه های ریزدانه اشباع می باشد. ارزیابی این پدیده با حفاری گمانه، تهیه نمونه های دست نخورده، تعیین خصوصیات  ژئوتکنیکی خاک و انجام آزمایش تحکیم انجام می شود. بدلیل هزینه و زمان قابل توجه مخصوصا در مناطق وسیع معمولا متاسفانه موضوع نشست تحکیم به طور کافی مطالعه نشده و در نتیجه آسیب ها و خسارتهای عمده در پروژه های عمرانی  ناشی از  بروز این پدیده بوجود می آید. انواع لایه های رسی و مارنی در قسمتهای مختلف  شهر تبریز گسترش یافته است. در منطقه ای بنام کوی فرشته شمالی (واقع در شمال شرقی شهر) این لایه های رسی سیلتی در معرض مسیر زهکشی آبهای زیر سطحی ارتفاعات شمالی شهر تبریز قرار گرفته و از پتانسیل نشست تحکیمی قابل توجه برخوردار می باشند. تعداد قابل توجهی از ساختمانهای مسکونی اجرا شده در این منطقه در سالهای گذشته دچار آسیبهای جدی شده اند. در این تحقیق با حفاری گمانه های ماشینی و دستی در محدوده مذکور آزمایشات کامل فیزیکی، خمیری، مقاومتی و تحکیم بر روی نمونه های تهیه شده برنامه ریزی و انجام گردید. پس از بررسی ژئوتکنیکی لایه های محل تحقیق، مقاومت باربری مجاز پی های نواری سازه های موجود بر اساس معیارهای گسیختگی هنسن، نفوذ استاندارد و نشست تحکیم  در حالتهای مختلف عرض پی و نسبت طول به عرض پی ها محاسبه گردید. براساس نتایج این تحقیق، معیار نشست تحکیمی مقاومت مجاز پی ها را تعیین می کند. بر این اساس مقاومت مجاز پی های سطحی برای سازه های معمول  در این منطقه کافی نمی باشد. انجام مطالعات ژئوتکنیکی کافی و استفاده از پی های عمیق توصیه و پیشنهاد می گردد.

نشست تحکیم, رس سیلتی تبریز, پی نواری, ظرفیت باربری