میثم امانی - استادیار دانشگاه آزاد اهواز
رضا اکبری - دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق علیه السلام

مقاله حاضر به بررسی جعل باوری معنای زندگی در دیدگاه سورن کرکگور می­پردازد. کرکگور، مفهوم معنا را به معنی هدف می­داند و به زیست دینی به عنوان عالی­ترین زیست باور دارد. بر اساس شواهدی که از آثار وی برداشت می­شود، معتقد است هدف در زیست دینی قابل کشف نیست بلکه قابل جعل است. سه شاهد بر این نظر وجود دارد: اول اینکه هدف در نظر کرکگور، پارادوکسیکال است و پارادوکس، امر واقعی نیست بلکه امر ذهنی است. دوم اینکه مسیحیت به نظر وی انفسی است نه آفاقی و دین را در امر نامعقول می­جوید و در امر مرتبط با ذهن نه مرتبط با خارج و سوم اینکه خداوند را یک موجود آفاقی در نظر نمی­گیرد بلکه موجود انفسی در نظر می­گیرد که متمرکز در ذهن و ضمیر آدمی است. پیش­فرض­های کرکگور در این شواهد عبارت است از ناواقع­گرایی هستی­شناختی، فردگرایی و ایمان­گرایی. تحلیل این سه پیش فرض نشان می­دهد کرکگور، به جعل­باوری معنای زندگی باور داشته است.

کرکگور, کشف و جعل معنای زندگی, ناواقع گرایی هستی شناختی, فردگرایی, ایمان گرایی