زهره یوسفی
قدرت رحیمی میانجی
زربخت انصاری

فسفو انول پیروات کربوکسی کیناز، اولین مرحله واکنش را در چرخه گلوکونئوژنز کاتالیز می­کند. دو فرم ایزوزیمی از این آنزیم، شامل فسفو انول پیروات کربوکسی کیناز سیتوپلاسمی  و فسفو انول پیروات کربوکسی کیناز میتوکندریایی (PEPCK-M) وجود دارد که در سیتوپلاسم و میتوکندری حضور دارند. پژوهش حاضر برای مقایسه چند شکلی­های آللی در جایگاه ژنی PEPCK-M در سویه­های مرغ تجاری گوشتی، تخم­گذار و مرغ­های مولد از ایستگاه اصلاح نژاد مرغ بومی مازندران انجام گرفته است. نمونه­های خون به طور تصادفی از 150 قطعه مرغ از این سه جمعیت جمع­آوری و استخراجDNA  باروش نمکی بهینه یافته انجام شد. یک قطعه­ی 401 جفت بازی از اگزون 9 ژن  PEPCK-Mتکثیر و سپس جهت تعیین ژنوتیپ، محصولات PCR با آنزیم برشی AccI مورد تیمار آنزیمی قرار گرفتند. فراوانی هر یک از آلل­های AccI– وAccI+ به­ترتیب در مرغ بومی مازندران برابر با 73/0 و 27/0، در مرغ گوشتی برابر با 6/0 و 4/0 و در مرغ تخم­گذار برابر با 85/0 و 15/0 محاسبه شد. دو ژنوتیپ AccI-/- و AccI+/- با فراوانی هر یک به ترتیب 46/0 و 54/0 در جمعیت مرغ بومی مازندران، 2/0 و 8/0 در جمعیت مرغ گوشتی و 7/0 و 3/0 در جمعیت مرغ تخم­گذار مشاهده شد. مقایسه فراوانی ژنی بین جمعیت مرغ­های بومی مازندران با مرغ­های گوشتی و تخم گذار اختلاف معنی­داری نداشت، اما این اختلاف در بین جمعیت مرغ­های گوشتی و تخم گذار از لحاظ آماری معنی­دار بود (P<0.05). همچنین مقایسه فراوانی ژنوتیپی بین هر سه جمعیت از لحاظ آماری اختلاف معنی­داری را نشان داد(P<0.05) . در نمونه­هاى مورد مطالعه ژنوتیپ AccI+/+ مشاهده نشد. اختلاف در توزیع ژنوتیپی ممکن است در نتیجه اختلاف در استراتژی­های انتخاب استفاده شده در این جوامع باشد. با توجه به اینکه ژن PEPCK-M در جمعیت­های مورد بررسی دارای چندشکلی قابل ملاحظه­ای می­باشد می­توان از آن در برنامه­های انتخاب و اصلاح نژادی آینده استفاده نمود

چند شکلی, فسفوانول پیروات کربوکسی کیناز, PCR-RFLP, مرغ بومی, مرغ گوشتی, مرغ تخم گذار