صابر معصومی - گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
محمدعلی اسماعیلی - دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
ارسطو عباسیان - استادیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
ایوب حیدرزاده - دکتری زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

شرایط گرم و مرطوب، رشد سویا بهشدت تحت تاثیر قرار می گیرد، آگاهی از نیازهای غذایی این گیاه و همچنین پاسخ آن به تلقیح باکتری همزیست آن (برادی رایزوبیوم) در تعیین و شناسایی مناسبترین ارقام برای معرفی به زارعین از اهمیت ویژهای برخوردار است. ازاینرو این تحقیق باهدف بررسی پاسخ 5 رقم و لاین ازنظر عملکرد و اجزاء عملکرد به تلقیح باکتری برادی رایزوبیوم و تیمار کود اوره به صورت استارتر انجام شد. این تحقیق به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام سویا در 5 سطح (سحر، امیر A×Y ،HT کتول) به عنوان فاکتور اول، تلقیح و عدم تلقیح بذور سویا با باکتری Bradyrhizobium japonicum در دو سطح به عنوان فاکتور دوم و استفاده از کود نیتروژن به صورت استارتر در دو سطح (صفر و 25 % مقدار توصیه شده کودی با توجه به آزمون خاک) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان از اثرات معنی دار تیمار اختلاط ارقام و کود نیتروژن بر طول خوشه، شاخص خوابیدگی و طول میانگره چهارم داشت در این میان تنها ارتفاع بوته تحت تاثیر معنی دارتیمارهای فوق قرار نداشت. از بین ارقام مورد مطالعه در این تحقیق بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم امیر بود، درحالی که این رقم درمجموع اجزاء عملکرد در مقایسه با دیگر ارقام در حد متوسط ظاهر شد، به نظر می رسد وزن هزار دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته متوسط می تواند تضمین کننده عملکرد مطلوب برای یک رقم باشد.

سویا، رایزوبیوم، عملکرد، لاین امیدبخش، نیتروژن استارتر