علیرضا شرفیان - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
سامان ضیایی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل
مصطفی مردانی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

در این مطالعه بهره وری آب کشاورزی برای هر یک از شهرهای منطقه سیستان قبل و بعد از اجرای طرح انتقال آب با لوله به اراضی دشت سیستان بررسی شد. برای این منظور، دو شاخص بهره وری آب یعنی عملکرد به ازای واحد حجم آب CPD و سود ناخالص به ازای واحد حجم آب BPD محاسبه گردید نتایج نشان داد که با اجرای این طرح مقدار BPD نیز در شهرستان های زابل و هیرمند کاهش می یابد اما در شهرستان های نیمروز، هامون و زهک افزایش می یابد. در کل منطقه سیستان نیز مقدار این شاخص قبل از اجرای طرح 4010 ریال برای هر مترمکعب آب است، یعنی به ازای هر مترمکعب آب 4010 ریال محصول کشاورزی تولید می شود. با اجرای طرح مورد بررسی در پژوهش حاضر مقدار این شاخص کاهش یافته و به 3044 می رسد. بنابراین در مجموع با اجرای طرح بهره وری اقتصادی آب نیز کاهش می یابد. شایان ذکر است با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهاد می شود مدیران این طرح به بخش بهره وری آب در منطقه با الگوی کشت جایگزین محصولات پرمصرف، توجه ویژهای داشته باشند تا تعادل آب در منطقه حفظ شود

الگوی کشت، بهره وری آب، سود ناخالص، سیستان، عملکرد