مریم سهرابی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران
محبوبه زارع مهرجردی - استادیار گروه باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران
سهیل کریمی - استادیار گروه باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران
وحید توللی - استادیار، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران، تهران

گوگرد به عنوان یک عنصر ضروری توسط گیاه جذب شده و در سنتز بسیاری از ترکیبات ارگانوسولفوره و ایجاد عطر و طعم نقش دارد. سیر غنی از چنین ترکیبات گوگردی و دیگر ترکیبات زیست فعالی است که برای سلامت انسان ضروری هستند. در این آزمایش اثر کاربرد گوگرد به صورت ژیپس در غلظت های 0، 20 و 40 میلی گرم گوگرد در کیلوگرم خاک در مرحله پنج برگی بر محتوای ترکیبات زیست فعال، فعالیت آنتی اکسیدانی، و تجمع گوگرد و آلیسین در دو اکوتیپ سیر رامهرمز و گرگان بررسی شد. میزان فنل کلو فلاونوئیدها، فعالیت آنتی اکسیدانی، گوگرد کل و درصد آلیسین سوخ ها، 70 روز پس از اعمال تیمارها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد گوگرد موجب کاهش محتوای فنل در اکوتیپ گرگان شد ولی کاربرد 20 میلی گرم گوگرد در کیلوگرم خاک موجب افزایش محتوای فنل کل در اکوتیپ رامهرمز نسبت به شاهد گردید. تیمار با تمامی سطوح گوگرد سبب افزایش محتوی فلاونوئید در اکوتیپ رامهرمز شد ولی در اکوتیپ گرگان، تیمار 40 میلی گرم گوگرد در کیلوگرم خاک سبب کاهش میزان فلاونوئید نسبت به شاهد گشت. همچنین غلظت های بالای گوگرد در اکوتیپ گرگان سبب افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی بافت گردید. با افزایش غلظت گوگرد در خاک، میزان گوگرد کل و درصد آلیسین در هر دو اکوتیپ افزایش یافت. نتایج نشان داد کاربرد گوگرد سبب افزایش ترکیبات زیست فعال مهم در سیر می گردد ولی این تاثیر به اکوتیپ و غلظت گوگرد مورد استفاده وابسته می باشد.

آلیسین، ترکیبات زیست فعال، ظرفیت آنتی اکسیدانی، گوگرد Allium sativum L