محبوبه رنجبر - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
مجتبی علوی فاضل - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

به منظور بررسی اثر تنش گرما بر عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم در اهواز، این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1396-97 در اهواز اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت 20 آذر، 10 دی و 30 دی و فاکتور فرعی شامل چهار رقم گندم نان چمران 2؛ سیروان، مهرگان و چمران بود. نتایج آزمایش نشان داد که تاریخ کاشت و ارقام تاثیر معنی داری بر عملکرد، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبلچه در سنبله و میزان پروتئین دانه داشت. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 4450/84 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت 20 آذر ماه و کمترین با میانگین 3200/32 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت 30 دی ماه بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 4590/34 کیلوگرم در هکتار از رقم چمران 2 و کمترین با میانگین 314034 کیلوگرم در هکتار از رقم سیروان بدست آمد. برهمکنش تاریخ کاشت و ارقام تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه داشت. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 5420/64 کیلوگرم در هکتار از تاریخ کاشت 20 آذر ماه و رقم چمران 2 بدست آمد. همچنین تنش گرما در هنگام گرده افشانی اثر منفی قابل توجهی بر شمار دانه در سنبله، وزن هزاردانه و عملکرد دانه داشت. در این پژوهش، تاریخ کاشت 20 آذر ماه به علت فراهم شدن شرایط دمایی و تابش مناسب در دوره رویشی و زایشی و تاثیر مطلوب آن بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم چمران 2 برتر از سایر تاریخ های کاشت بود.

پروتئین دانه، تاریخ کاشت، عملکرد دانه، وزن هزار دانه