سعید رجبی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی گرایش ژئوپلیتیک؛ دانشگاه تهران
ایرج احمد زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی گرایش آمایش سیاسی فضا؛ دانشگاه تهران

ژئوپلیتیک منابع ریشه در تاریخ ب شریت دارد با این تفاوت که در طول تاریخ به فراخور نیازها و محدودیت های آن زمان منابع مختلفی اهمیت ژئوپلیتیکی پیدا کرده اند، توجه قدرت های جهانی رو به خود جلب کرده و سرمنشا رقابت شده اند؛ از معادن نمک و آهن در دوران باستان گرفته، تا منابع هیدروکربنی در عصر حاضر و هم چنین عناصر معدنی کمیاب درآینده نزدیک. امروزه با اهمیت یافتن ژئواکونومیک و تبدیل دن بازیگران سیاسی به بازیگران اقتصادی از یک سو و پیدایش تکنولوژی های پیشرفته متکی به این کانی هایکمیاب روز به روز بر اهمیت این کانی های استراتژیک افزوده شده است و هر روز نقش پر رنگ تری در تکنولوژی های نوظهور و به التبع آن قدرت ملی کشورها پیدا کرده اند.این پژوهش به روش توصیفی _تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای در پی ارائه ی تبینی ژئوپلیتیکی از رابطه ی بین دارندگان و مصرف کنندگان این کانی ها و عناصر استراتژیک در سطج جهان می باشد و اینکه پراکنش نابرابر منابع در سطح که زمین سبب شکل گیری چه نوع رابطه ی ژئوپلیتیکی بین صاحبان و مصرف کنند گان این کانی ها شده است یافته ها بیانگر آن است که پراکنش نامتوازن عناصر در کشورهای مختلف و شکل گیری نوعی انحصارگرایی در این عرضه منجر به پیدایش منازعات ژئوپلیتیکی جدیدی درطی سال های اخیر در فو ه و کنار دنیا نظیر: اشغال افغانستان از سوی آمریکا، مداخله فرانسه در کشورهای آفریقایی، منازعات دریای چین جنوبی، کشمکش چین و ژاپن بر سر جزایر سنکاکو و... شده است. در عرصه ی ژئواکونومیکی نیزشاهد تحولاتی نظیر انتقال تکنولوژی از کشورهای صنعتی به کشورهای دارنده این عناصر، افزایش قیمت این مواد، استفاده ابزاری از فلزات کمیاب در چانه زنی های سیاسی، تجاری و... بوده ایم.

عناصر معدنی، کانی های استراتکیک، ژئوپلیتیک منابع، عناصر خاکی کمیاب