افروز مکوندی - کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه دولتی، واحد خرم آباد
فروزان بیرانوند - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر

ایجاد سکونتگاه های غیررسمی در دهه های اخیر در شهر تهران و سایر کلان شهرها بسیار گسترده شده و مشکلات بی شماری را برای شهرها از جمله تهران به وجود آورده است و انواع جرم، جنایت، بزهکاری ها و بسیاری معضلات دیگر ارمغان این پدیده ناخواسته بوده و می باشد. شهر نشینی شتابان در ایران سبب شد تا در مقابل مناطق اعیان ن شین، محله های فقیر ن شین که محل سکونت فقیرترین اقشار، ستمدیدگان، رانده شدگان و قانونگریزان بود، به وجود آید و ریشه اولیه ی سکونتگاه های غیر رسمی در حاشیه پدیدار گردد. درهمین را ستا، با هجوم فرا گیر مردم به تهران، به علت عواملی چون: عدم توانایی مالی در تهیه ی مسکن، عدم آشنایی لازم به فرهنگ شهر نشینی، عدم سازگاری افراد وارد شده با افرادی که از گذشته در شهر ساکن بوده اند و بسیاری موارد دیگر، به ناچار به اقامت در مناطق حاشیه ای تهران و سکونتگاه های غیر رسمی غم آلوده تن می دهند. در این میان، مس ا ل ومش کلات جدیدی از جمله: عدم بهداشت مناسب، فرسوده بودن مسکن انتخابی و در خطر بودن آن، فقدان آب، برق، نبود فضای مناسب زندگی، آلودگی بیش از حد وفقدان سیستم جمع آوری زباله، نبود شبکه فاضلاب، محیط بیماری زا، غریبی و بی کسی و ده ها مورد دیگر، بر پیکر رنجدیده آنان لطمه وارد می سازد. لذا سکونتگاه های غیر رسمی که از سال 1350 به بعد گسترش شتابان به خود گرفته و روند افزایشی آن به طرق مختلف مشاهده شده و می شود، باید با برنامه ریزی مطلوب و درایت مسلولین و بلکه با یک جهاد همگانی و فراگیر، آن را کنترل و ساماندهی و از پیکره شهرها حذف کرد و امنیت و آسایش را جایگزین آن نمود

سکونتگاه های غیر رسمی، تهران، حاشیه نشینی، جرم و جنایت، زاغه نشینی، ساماندهی