جویا جهانبخش

برخی بر سعدی شیرازی خرده گرفته اند که چرا مرثیه سرای خلافت بنیعباس بوده است و چرا بر زوال ملک عباسیان و فروپاشی خلافت بغداد متاثر گشته و به تازی و پارسی در رثای واپسین خلیفه عباسی شعر سروده است. نویسنده، تحلیل و تبیین موضوع مذکور را محور نوشتار پیش رو قرار داده است. به زعم وی، ایرانیان عصر سعدی، خلافت عباسی را چونان یک عنصر حکومتگر بیگانه نمی نگریستند. بعلاوه، در سده های نخستین خلافت و در زمان ظهور برخی از جنبش ها و خیزشهای خلافت ستیز، توده های ایرانی با آن جنبش ها همدلی و همراهی نداشته اند. بلکه عقیده شایع در میان توده ها، مشروعیت دستگاه خلافت بویژه خلافت بنی عباس بوده است.

سعدی شیرازی, خلافت بنی عباس, عباسیان, خلیفه عباسی, خلافت عباسیان