بهمن رایان - کارشناس ارشد عمران، مهندسین مشاور پژوهش،
امین مردانشاه - کارشناس عمران، شرکت مهندسین مشاور پژوهش،

در سالهای اخیر نیز شاهد تمایل روزافزون کارفرمایان این بخش به واگذاری پروژه های ساخت تونل و مترو به صورت EPC می باشیم. اکنون در برخی پروژه ها از جمله پروژه خط 2 قطارشهری مشهد، خط 7 متروی تهران و تونل برق اصفهان از این نوع قرارداد استفاده میشود. با تدوین و ابلاغ ضوابط اجرایی قراردادهای EPC،MCوEC توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور انتظار می رفت بخش عمده مشکلات قبلی واگذاری و راهبری طرحهای عمرانی کشور اصلاح شده و تلفیق این روش با الگوهای شفاف برگزاری مناقصات و الگوهای مشارکت مالی پیمانکاران و سرمایه گذاران در پشتیبانی، تدارک و تامین مالی طرحها موجب تحولات چشمگیر طرحهای عمرانی کشور شود گرچه این رویه در دیگر پروژه های کشور از جمله نفت و نیرو تا حد زیادی رایج و نسبتا موفق بوده، ولی نبود اشراف کافی اغلب کارفرمایان به مبانی و ضرورت های روند EPC، موجب کم توجهی به شرایط و الزامات پایه در تحقق کارآمد این رویه شده و اجرای ناقص و مخلوط این روش با دیگر الگوهای مطرح به علاوه کمبود روزافزون منابع مالی دولت، انتظارات تکمیل به موقع و به صرفه اغلب طرحهای عمرانی خصوصا در بخش تونل و مترو را مخدوش نموده است در این مطالعه تلاش میشود چالش های تجربه شده در پروژه های خط 2 قطارشهری مشهد و خط 7 متروی تهران در دو بخش چالش های ساختاری در مبانی تعریف شده و چالش های پیادهسازی قراردادهای EPC مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. با توجه به تجربه حاصل و جاری این نوع قراردادها در پروژه های ذکر شده فوق، روشن شدن کمبودها، نواقص، عدم تطابق ها و مشکلات و موانع پیش رو این نوع قراردادها، انتظارات کارفرمایان، مشاوران و پیمانکاران دست اندرکار این طرحها برآورده نشده است و در شرایط هزینه های روزافزون جاری و محدودیت منابع مالی سازمانهای دولتی،شناخت چالش ها و اصلاح کارآمد رویه ها میتواند در افزایش انگیزه و کارآمدی کلیه گروه های ذینفع این بخش و تشویق دیگر علاقمندان موثر و به موقع باشد.

پروژه های ساخت تونل و مترو،قرارداد طرح و ساخت، EPC