رضا ناطقی - کارشناس ارشد مکانیک سنگ، شرکت مهندسی سپاسد؛

استفاده از مواد منفجره روشی ساده، ارزان و در برخی موارد تنها روش قابل استفاده در حفاری فضاهای زیرزمینی است. همجواری ساخت تونلها و فضاهای زیرزمینی به خصوص فضاهایی که با استفاده از این مواد ساخته میشوند با تاسیسات زیربنایی و مناطق مسکونی محققین را برآن داشت که به بررسی پهنه بندی و سطوح خطر مرتبط با تاثیر مخرب امواج انفجاری روی سازه های مختلف بپردازند و در این بین استانداردهای مختلفی از حد مجاز لرزش در مجاورت مستدحدثات مختلف در کشورهای مختلف نگارش شده است. این مقاله به بررسی تاثیر امواج انفجاری بر لوله های تحت فشار و مروری بر استانداردهای مختلف در این زمینه می پردازد و با تشریح یکی از نمونه های موجود در کشور که به عنوان یک چالش در حفاری یک تونل انتقال آب در مجاورت تاسیسات و لوله های نفت تحت فشار بوده است روش و گامهای طراحی حفاری در این شرایط را تشریح میکند. بر اساس مطالعات انجام شده حد مجاز لرزش برای لوله های تحت فشار فلزی (رایج در کشور ما ) در حدود 125 میلیمتر بر ثانیه می باشدکه با درنظر گرفتن این حد مجار و فاکتور ایمنی 2، حد اکثر خرج بر تاخیر مجاز در کوتاهترین فاصله بین تونل و لوله مدفون که برای مطالعه موردی انجام گرفته حدود 7 متر فاصله داشتند برابر با 3,5 کیلوگرم بر تاخیر است. بر این اساس پترن انفجاری با چال های 2,5 متری به قطر 51 میلیمتر و سیستم چاشنی نانل طراحی شد.

تونل، انفجار،لرزش، لوله تحت فشار