مجتبی یزدپور - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهرود
رضا نادری - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه شاهرود
میثم جلالی - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشگاه دامغان،

امروزه نیاز به طراحی و ساخت تونلهای شهری به منظور حمل ونقل فراگیرشده است. یکی از انواع این تونلها، تونل دوقلو (TwinTunnel) می باشد که برکنش تونلها به ازای فواصل مختلف، یکی از چالشهای پیش روی طراحان میباشد. تونل دوقلوی بزرگراه حکیم در تهران به روش NATM حفاری گردیدهاست. دراین مقاله، مدلسازی عددی سه بعدی با استفاده از نرم افزار Plaxis 3D Tunnel برای تونلهای کم عمق (عمق نیم برابر عرض تونل) انجام شدهاست و چهار مدل که در آنها، فاصله ی میان دوتونل 0/5، 1، 1/5 و 2 برابر قطر (عرض) تونل است، مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته اند. در مدلسازی، کلیه ی مراحل اجرایی دیده شده و حفاری به صورت مرحله ای انجام شدهاست تا اثرات سه بعدی نیز در نتایج نمایان باشند. تاریخچهی جابه جاییها و همچنین تنشهای خاک در نقاط مختلف مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد جابه جایی کف دو تونل متاثر از فاصله ی دو تونل نمیباشد. با افزایش فاصله ی تونلها از 1/5 برابر قطر (عرض) تونل، حفاری تونل دوم تاثیری بر جابه جاییهای تاج تونل اول نداشته است و حفاری تونل دوم باعث اضافه تنش در نقطه ی وسط پیلار میانی شدهاست که حتی در فاصله ی 2 برابر قطر (عرض) تونل نیز افزایش تنش رخ داده است.

تونل دوقلو، NATM، اندرکنش، Plaxis 3D Tunnel