جعفر حسن پور - دکتری زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تهران، پردیس علوم،
آرش هاشم نژاد - دانشجوی دکتری زمینشناسی مهندسی، دانشگاه خوارزمی تهران،

انتخاب مدل مناسب برای پیش بینی عملکرد و میزان مصرف دیسک کاترها در پروژه های تونل سازی مکانیزه، ازجمله مهمترین مباحث تونل سازی مکانیزه در سالهای اخیر بوده است. در این راستا محققین مختلف با استفاده از روشهای مختلف تئوریک و تجربی اقدام به معرفی مدلهایی برای پیشبینی این پارامترها نموده اند. دراین ارتباط خصوصیات ژئومکانیکی توده سنگهای رخنمون یافته در مسیر تونل نقشی اساسی داشته و پارامترهایی مانند RQD، RMR و . . . به عنوان داده های ورودی استفاده میشوند. بدیهی است که اطلاعات دیگر از قبیل مشخصات هندسی تونل (طول و قطر تونل) و خصوصیات ماشین حفاری نیز در بخش ورودی میبایست منظور شوند. در مطالعه حاضر، مدل تجربی جدیدی که بر اساس داده های واقعی ثبت شده در تونلهای ایران توسعه داده شده است، معرفی و نحوه استفاده از آن برای پیشبینی عملکرد ماشین در واحدهای مختلف زمین شناسی مهندسی با خصوصیات مهندسی متفاوت، تشریح میگردد. با استفاده از این پیش بینیها، برنامه زمانبندی حفاری تونل تنظیم گردیده و تعداد دیسک کاترهای لازم برای حفر تونل به روش مکانیزه با توجه به ویژگیهای مهندسی (شامل ویژگیهای کانی شناسی، مقاومتی و شرایط درزه داری) سنگهای مسیر تونل، تخمین زده شده است. در این راستا تونل انتقال آب بازی دراز به طول تقریبی 8 کیلومتر به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. ازنظر زمین شناسی واحدهای رخنمون یافته در مسیر تونل شامل توده سنگهای آهکی، مارنی، شیلی و . . . میباشد که ازنظر مهندسی دارای خصوصیات ژئومکانیکی متفاوتی میباشند. در مطالعه حاضر جهت بررسی قابلیت حفر پذیری توده سنگهای مذکور مدل تجربی جدید مورداستفاده قرارگرفته است. نتایج این مطالعه نتایج نشاندهنده حفر پذیری نسبتا0 سخت واحدهای آهکی و ماسه سنگی مربوط به سازند آسماری، حفر پذیری متوسط واحدهای آهکی تله زنگ و در نهایت حفر پذیری نسبتا0 آسان سازندهای شیلی، مارنی و زونهای خردشده است.

سایندگی، تزریق فوم، غلظت محلول در آب، تی بی ام، حفاری مکانیزه، زمین های نرم