حسن بحرالعلوم - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شاهرود
جواد قاسمی روشناوند - دبیر تربیت بدنی آموزش و پرورش شاهرود
معصومه امامی روشناوند - علوم و قرآن و حدیث، الهیات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران

ورزش، تفریح و سرگرمی سالم که جسم و عقل را نشاط می بخشد، از اصول ضروری در زندگی انسان ها هستند و ازآنجاکه اسلام دین فطرت است این تمایل را به رسمیت شناخته و آن را تایید و تحکیم نموده است اما هنوز این مفهوم و مصادیق آن در قالب یک الگوی علمی ارائه نشده است. حال آنکه امروزه ورزش یکی از اموری است که به عناوین مختلف در جهان مطرح شده و گروه زیادی به اشکال گوناگون با آن سروکار دارند. این تحقیق با الگو قرار دادن قرآن به عنوان راهنمای عملی زندگی، به بررسی آیه های قرآن درزمینه ی ورزش و تقویت قوای جسمانی پرداخته است. هدف از این تحقیق، بررسی سه سوال اساسی چرایی؛ چیستی و چگونگی تربیت بدنی و تقویت قوای جسمانی از دریچه قرآن و ارائه یک الگوی جامع در این زمینه است. در این تحقیق که یک پژوهش بنیادی از نوع توصیفی – اکتشافی است، برای بررسی الگوی تربیت بدنی و تقویت قوای جسمانی از روش تحلیل مضمون استفاده شد. برای گردآوری و شناسایی مضامین مرتبط با ورزش نخست مبانی نظری صاحب نظران بررسی شد، سپس با مطالعه کامل قرآن کریم، مضمون های مرتبط استخراج و کدگذاری گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در اسلام آن تقویت قوای جسمانی ارزشمند است که در جهت تقرب به خداوند و رضای الهی باشد و با ویژگی هایی نظیر ایمان، امانت داری، علم، عقل و تقوا همراه باشد. الگوی به دست آمده دارای سه مضمون غالب، 7 مضمون فراگیر، 18 مضمون سازمان دهنده و 50 مضمون پایه بود. روابط میان این مضمون ها نیز در قالب یک الگو ارائه شد.

قرآن , تربیت بدنی , تقویت قوای جسمانی , روش شناسی کیفی , تحلیل مضمون