فاطمه پورقربان - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری،دانشکده فنی ومهندسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحدگنبد
عبدالمجید نورتقانی - عضو هیات علمی دانشگاه گلستان

پژوهش حاضر، به بررسی الگوی ژنوتایپی و چگونگی پیکره بندی فضایی مسکن بومی درنمونه روستایی درغرب آق قلا پرداختهاست. در این پژوهش، فرض بر این است که پیکره بندی فضایی مسکن بر سیستم فعالیت ها موثر می باشدو مسکن در جامعهمورد مطالعه دارای ژنوتایپ مشترکی هستند . این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شاملروش های توصیفی، تحلیلی و در نهایت استدلال منطقی می باشد . به این ترتیب موضوع پژوهش با استفاده از مشاهده وبرداشت میدانی، مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و تهیه پرسشنامه و شبیه سازی به وسیله نرم افزار تخصصی نحو فضا ومقایسه تطبیقی، مورد بررسی قرار گرفته است. براساس یافته های این پژوهش، سیستم فعالیت ها و عوامل ناشی از آداب ورسوم و سنت های جامعه تاثیر مستقیم برپیکره بندی فضایی، عرصه های خانه دارند، انها قادر بر شکل گیری فضاهای خانههستند . در واقع سازماندهی فضایی براساس فعالیت انسانها درفضا مانند زندگی روزمره، تعامل یا فقدان تعامل در گروه هایاجتماعی معنی دار میشود و نه در افراد به صورت مستقل؛ یعنی رابطه میان پیکربندی، سیستم فعالیتها و اجتماع یک رابطهبین ساختار گروه انسانها و ساختار فضا است این فرایند متقابل، نه تنها به معماران در طراحی کمک می کند بلکه اطلاعاتژنوتایپی جامعه و ویژگی های معماری بومی در گذر زمان را نشان میدهد. همچنین با مطالعه پیکربندی فضا، به عنوانخصوصیات عناصر فضا، میتوان به چگونگی تعامل آن با ساختارهای اجتماعی، رفتارها و فعالیتهای کاربران دست یافت.

پیکره بندی فضایی، الگوی ژنوتایپی، مسکن بومی آق قلا، نحوفضا، سیستم فعالیت ها