مهدی کاظم پور - استادیار دانشگاه هنرهای اسلامی تبریز
آناهیتا بنی طالبی دهکردی - دانشجوی کارشناسی ارشد هنرهای اسلامی دانشگاه هنراسلامی تبریز

یکی از شاخصه های اصلی و مهم معماری ایرانی، تزئینات است؛ ویکی از نمونه های تزئینات معماری، هنرتنگ بری می باشد؛که نمونه بارز آن تنگ بری عالی قاپو اصفهان مربوط به دوره صفویه می باشد، که از حیث بصریو ارزش های کاربردی حائز اهمیت است. کاربرد فرم تنگ و همچنین استفاده از فضای منفی در این شیوه از تزئین،ویژگی بارز این نوع تزئین به حساب می آید. لذا بررسی و ویژگی های عمومی این تزئینات، استفاده از فضای مثبت ومنفی و همچنین بررسی و تحلیل ارزشهای کاربردی و زیبایی شناسی این شیوه، اهمیت به سزایی در حفظ و احیاءاصالت های معماری ایرانی ولیکن دیگر هنرهای ایرانی دارند.در این پژوهش سعی بر این شده تا ظرفیتهای ابزاری و زیبایی شناسی این هنر تزئینی و همچنین عوامل موثر برزیبایی این بنا مورد بررسی قرار گیرد. در این راه، با گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و پی جویی های میدانی، به توصیفو تحلیل این هنر در دوره ی صفویه و تطبیق آن با معیارهای زیبایی شناسی معاصر پرداخته شده است.

تنگ بری، بنای عالی قاپو، فرم، فضای مثبت، فضای منفی، زیبایی شناسی