بررسی قابلیت روش واریانس ناهمسانگردی نرمال شده در تعیین مرز توده های گرانی

برای تعیین موقعیت افقی اجسام زیرسطحی از روی نقشه های میدان پتانسیل، روش های تعیین مرز مورد استفاده قرار می گیرند. در این روش ها عمدتا از مشتقات میدان پتانسیل استفاده می شود. از رایج ترین این روش ها می توان به سیگنال تحلیلی، زاویه تمایل، مشتق افقی کل زاویه تمایل و مشتق افقی کل نرمال شده اشاره کرد؛ که در تفسیرهای ژئوفیزیکی مورد استفاده قرار می گیرند. در این مقاله، قابلیت روش واریانس ناهمسانگردی نرمال شده در تعیین مرز آنومالی های گرانی بررسی و با روش های ذکرشده مقایسه شده است. عدم استفاده مستقیم از مشتقات درجات بالا و مشتق قائم در محاسبات، از مزایای این روش است؛ که موجب شده نتایج به دست آمده برای داده های همراه با نوفه از پایداری بیشتری برخوردار باشند. یکی از پارامترهای تاثیرگذار در محاسبات مربوط به این روش، عدد پنجره است. این عدد برای داده های بدون نوفه مقدار بهینه سه در نظر گرفته شده است و برای داده های حاوی نوفه، این مقدار بهینه از طریق محاسبه تغییرات بیشینه های واریانس ناهمسانگردی نرمال شده برحسب عدد پنجره های مختلف انجام گرفته است. به منظور بررسی کارایی این روش در تعیین مرز توده های گرانی و مقایسه نتایج آن با نتایج سایر فیلترهای ذکرشده، از مدل های مکعبی در دو حالت مختلف استفاده شده است. در حالت اول از مکعب های در کنار هم و در حالت دوم از دو مکعب هم مرکز که با یک فاصله عمودی روی یکدیگر قرار دارند، بهره گرفته شده است. فیلترهای عنوان شده قادر به شناسایی مرز مکعب ها در حالت دوم نبوده­اند. این در صورتی است که مرز مکعب ها در هر دو حالت توسط روش واریانس ناهمسانگردی نرمال شده به خوبی آشکارسازی شده است. همچنین، قابلیت این روش در حالتی که داده ها همراه نوفه هستند؛ نیز بررسی شده است. درنهایت، این روش بر روی داده های واقعی معدن منگنز صفو اعمال شده است؛ که نتایج قابل قبولی به دست آمده است.

Keywords:

تعیین مرز , میدان پتانسیل , گرادیان افقی و قائم , واریانس ناهمسانگردی نرمال شده , معدن منگنز صفو