اثر تغییرات اقلیم بر تولید غلات در ایران

مطالعه ی حاضر، اثرات اقتصادی تغییر اقلیم بر تولید غلات (گندم، برنج و ذرتدانهای) در ایران را با استفاده از روش ریکاردین مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور با استفاده از داده های ترکیبی (پانل)، اثرات نهایی متغیرهای اقلیمی (دما و بارش) بر عملکرد غلات را با مدل تصحیح خطای استاندارد پانلی (PCSE) برآورد و سپس با به کارگیری نتایج مدل MAGICC-SCENGEN، اثرات تغییر اقلیم آینده بر عملکرد غلات ایران پیشبینی شد. نتایج، رابطه ی معنیدار به شکل عکس U، بین عملکرد گندم و متغیرهای دما و بارش فصول بهار و پاییز نشان داد. اثر توام دما و بارش بهار و پاییز برای گندم معنیدار و منفی بود. برای ذرت نتایج، رابطه ی معنی دار به شکل عکس U، بین عملکرد محصول و دما و بارش بهار پیشبینی کرد. علاوه بر این، اثر متقابل بین بارش و دمای زمستان در سطح 1 درصد معنیدار بود. برای برنج، دمای زمستان رابطه ی معنیدار U شکل با عملکرد برنج داشت، در حالیکه دما و بارش تابستان رابطه ی معنی دار عکس U با عملکرد داشتند. اثرات نهایی سالانه ی دما و بارش برای همه ی محصولات مثبت بود. نتایج نشان داد که در ایران تولید غلات به افزایش میزان بارش در مقایسه با افزایش دما از حساسیت کمتری برخوردار است. برخی از سناریوهای تغییر اقلیم، کاهش در بهره وری گندم و ذرت را پیشبینی کردند. در مورد برنج نیز به جز دو سناریو، سایر سناریوها اثر منفی متغیرهای اقلیم بر بهره وری محصول را نشان دادند. مطالعه ی حاضر، نیاز به تحقیقات بیشتر در فن آوریهای تولید و روشهای باکارایی بیشتر در استفاده از آب را تایید میکند.

Keywords:

ایران , تغییر اقلیم , تصحیح خطای استاندارد پانلی , روش ریکاردین , عملکرد غلات