مدیریت آبخیزداری ونقش آن در کاهش سیلاب

محدودیت ها ومشکلات ایران ناشی از قرار گرفتن در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک وتاثیر عوامل انسانی در تشدید این مسائل بصورت برداشت بی رویه منابع، از مسائل تاثیر گذار در منابع تجدید شونده خصوصا آّب و خاک به عنوان پایه های توسعه پایدار میباشد،در واقع عدم مدیریت جامع ،هماهنگ و اصولی این منابع ،در کشور کم آب ایران باعث از دست خارج شدن سریع آب ناشی ازبارش های جوی و ایجاد بحران های کم آبی شده و به سیلاب های ویرانگر تبدیل شده و علاوه بر خسارات جانی و مالی فراوان ،سبب فرسایش و هدرفت خاک حاصل خیز زراعی ،افت کیفیت شیمیایی، بیوشیمیایی و فیزیکی آنها،پرشدن مخازن سدهاو تاسیسات آبی از رسوب و....می گردد.آبخیزداری فرآیند شناخت، برنامه ریزی،سیاست گذاری و تنظیم مجموعه اقدامات در ارتباط با حفظ واحیاء منابع پایه وبرداشت معقول از منابع طبیعی در یک حوضه آبخیز با حداقل زیان می باشد.در این خصوص می بایست عوامل اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی و نهادی درون حوضه وهم چنین عوامل بیرونی موثر در کنشهای درونی حوضه را مد نظر قرار داد.درحقیقت آبخیزداری شناخت ارتباط درونی و اثر متقابل بین استفاده از اراضی ، آّب و خاک و ارتباط موجود بین مناطق بالادست (سراب)و پایین دست حوضه (پایاب)می باشد.در این مقاله بعد از بررسی سیلاب و عوامل موثر در وقوع آن نقش مدیریت آبخیزداری در کاهش خسارات ناشی از سیل بررسی شدو مدیریت آبخیزداری به عنوان یکی از محورهاو راهکار های بسیار موثر در پیشگیری و کاهش خسارات سیل و هم چنین به عنوان یک پارادایم جدید برای برنامه ریزی توسعه ومدیریت منابع آب و خاک شناخته شد.

Keywords:

آبخیزداری , حوضه , سیلاب , مدیریت