محمد بخت آور - دکترای روانشناسی، مدرس دانشگاه فرهنگیان و مدرس آموزش خانواده

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر شیوه های تربیتی، سطح سواد والدین و وضعیت شغلی و اقتصادی آنها بر شخصیت و رفتار نوجوانان با توجه به مولفه های دموگرافیک انجام شده است. در این پژوهش از روش توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی استفاده شد. نمونه آماری شامل 366 نفر از دانش آموزان نوجوان تبریز و 732 نفر از والدین دانش آموزان تبریزی بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم استفاده شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه شخصیت آیزنگ فرم مخصوص نوجوانان و والدین و پرسشنامه شیوه های فرزندپروری بامریند استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات گردآوری شده نشان داد که بین شیوه های فرزندپروری والدین و تیپ شخصیتی نوجوانان تبریزی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین سطح تحصیلات پدران بر شیوه فرزندپروری آنها اثرگذار است؛ در حالیکه رابطه معناداری بین سطح تحصیلات مادران و شیوه فرزندپروری آنها وجود ندارد. بین تیپ شخصیتی نوجوانان و وضعیت شغلی پدران و مادران نیز رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین درآمد خانواده و محل سکونت آنها بر تیپ شخصیتی نوجوانان اثر قابل توجهی ندارد. بر اساس یافتههای این پژوهش، پیشنهاد می شود که نتایج سبک فرزندپروری مستبدانه و سهل گیرانه در طی برنامه های آموزشی مدارس به والدین آموزش داده شود.

تیپ شخصیتی، شیوه های فرزندپروری، سهل گیرانه، مقتدرانه، مستبدانه