آزاده چوب فروش زاده - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه اردکان،
عذرا محمدپناه اردکان - استادیار گروه روان شناسی دانشگاه اردکان

با توجه به اهمیت نقش مادر در خانواده، شناسایی طرحواره های ناسازگار اولیه آنها میتواند به ما کمک کند تا مشکلاتی که منجر به روشهای تربیتی ناسالم میشود را شناسایی کرده و با ارائه ی راهکارهای مناسب و آموزشهای لازم در جهت بهبود آنها، اقدامات لازم را انجام دهیم. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی طرحواره درمانی در بهبود سلامت روان مادران با طرحواره های ناسازگار اولیه ی مراجعه کننده به مرکز پیشگیری از آسیب های اجتماعی انجام گردیده است. در این پژوهش از روش شبه آزمایشی (پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل) استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق حاضر عبارت است از، کلیه ی مادرانی که با مشکل فرزندپروری در دو سال اخیر به مرکز پیشگیری از آسیب های اجتماعی مراجعه کرده اند. روش نمونه گیری در این پژوهش از نوع تصادفی بود. بدین صورت که در این پژوهش 100 نفر از مادران مراجعه کننده به مرکز پیشگیری از آسیب های اجتماعی، به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه های طرحواره یانگ (فرم کوتاه) و سلامت عمومی (GHQ)، به عنوان پیش آزمون روی آنها اجرا گردید. سپس 24 نفر از کسانی که کمترین نمره را به دست آورده اند به صورت تصادفی در دو گروه 12 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش، آموزش طرحواره درمانی را در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کرد، در حالیکه گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد و نتایج دو گروه با هم مقایسه شد. برای آزمون فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که با 95 درصد اطمینان میتوان گفت طرحواره درمانی بر افزایش سلامت روان مادران و تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه ی مادران موثر میباشد.

طرحواره درمانی، سلامت روان، طرحواره های ناسازگار اولیه