شهلا پاکدامن - دانشیار روانشناسی تربیتی و تحولی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهیدبهشتی
بهاره السادات حیدریه زاده - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس دانشگاه جوادالائمه ع یزد

خانواده اولین ومهم ترین نهاد در تاریخ وتمدن انسانی است که افراد بشری در آن با شیوه های زندگی جمعی وتفاهم وسازگاری با دیگران آشنا میگردند. خانواده مناسبترین بستر فعلیت یافتن قابلیت ها و استعدادها وتوانایی های انسان است وبخش اعظمی از شخصیت افراد همچون رفتارهای اجتماعی، مسئولیت پذیری، تحمل، بردباری در برابر دیگران و واکنش های عاطفی در آن شکل میگیرد . هدف از نگارش این مقاله بررسی شیوه های فرزندپروری والدین و نقش آن بر بهزیستی و سلامت روان فرزندان میباشد که با روش کتابخانه ای (تحلیلی– اسنادی) و با استفاده از کتابها و منابع الکترونیکی و بانک اطلاعاتی انجام شد.نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که چهار نوع شیوه های تربیتی در خانواده ها، والدین بر فرزندان اعمال میکنند که عبارت اند از: (1 شیوه تربیتی استبدادی (2 شیوه تربیتی قاطع (3 شیوه تربیتی سهل انگار و (4 شیوه تربیتی مسامحه کار. هرکدام از این شیوه های تربیتی حاکم بر خانواده ها که والدین در جهت تربیت فرزندان بکار میبرند خود دارای تاثیراتی بر سلامت روان و سازگاری آنان دارد. درمنابع اسلامی نیز به شیوه های تربیت فرزند اشاره شده است. اندیشمندان اسلامی با الهام گیری ازکلام خدا، دستورالعمل هایی دراین زمینه ارائه دادهاند. دراین مقاله در ابتداسبک های رایج فرزندپروری و رابطه آنها با سازگاری و سلامت روان فرزندان بررسی شده و در ادامه دیدگاه اسلام در موردسبک های فرزندپروری آمده است .نتایج تحقیق حاکی ازآن است که سبک مقتدرانه نزدیک ترین شیوه به روش تربیتی اسلام است.هر یک از سبک های فرزندپروری با بروز و نگهداری رفتارها و ویژگی های خاصی در فرزندان رابطه نشان داده اند . برای مثال عزت نفس بالا، پیشرفت تحصیلی و کفایت های اجتماعی ازجمله متغیرهایی است که با فرزندپروری مقتدرانه رابطه دارند. همچنین مشکلات افسردگی، رفتاری و سایر مشکلات روانشناختی با فرزندپروری مسامحه کارانه مرتبطاند.

خانواده، والدین، شیوه های فرزندپروری، سازگاری، بهزیستی روان.