بررسی تاثیر ریز نمونه و هورمون در ژنوتیپ های مختلف سیاه دانه به کالوس زایی

سیاه دانه از گیاهان صنعتی بسیار ارزشمند و با خواص داروئی بسیار متعدد می باشد. بهینه سازی تولید کالوس در این گیاه در شرایط درون شیشه ای ، منجر به امکان تولید متابولیت های ارزشمند داروئی در گیاه شاهی در حجم وسیع خواهد شد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر ریز نمونه های مختلف ( هیپوکوتیل و برگچه) و ترکیبات مختلف هورمونی بر روی صفات مرتبط با تولید کالوس و سرعت رشد کالوس در شش ژنوتیپ مختلف سیاه دانه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید.کالوس های حاصل از کشت ریزنمونه های مختلف و ژنوتیپ های مختلف در محیط القای کالوس موراشیک و اسکوگ حاوی 2 ترکیب مختلف هورمونی قرار گرفتند و صفات سرعت رشد کالوس و درصد کالوس زایی محاسبه شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اختلاف معنی داری از لحاظ سرعت رشد کالوس و درصد تولید کالوس بین ژنوتیپ های مختلف، ریز نمونه های مختلف ( برگ و هیپوکوتیل) و ترکیبات مختلف رشدی وجود داشته است. بالاترین سرعت رشد 0/32 میلی متر در روز و درصد کالوس زائی 74/58 متعلق به ریز نمونه برگچه بود. آثار متقابل ژنوتیپ ریزنمونه و ریزنمونه هورمون و هورمون ژنوتیپ برای سرعت رشد کالوس و درصد کالوس زائی معنی داری بودند. ژنوتیپ های Nig68 و Nig63 بالاترین میزان درصد تولید کالوس و سرعت رشد کالوس را به خود اختصاص دادند و به عنوان ژنوتیپ های برتر از نظر پاسخ به کشت کالوس معرفی شدند.

Keywords:

ریز نمونه , کشت بافت , کالوس , سیاه دانه.