امین ذرتی پور - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
زهره خرسندی کوهانستانی - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

فرسایش شیاری و سطحی جزء زیرفرایندهای اصلی فرسایش آبی محسوب میشوند. بدیهی است تعیین سهم هر یک از زیرفرایندهای فرسایش آبی در هر واقعه بارندگی دارای ارزش ذاتی بالایی نظیر ارائه مدل های فیزیکی فرسایش است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر طول دامنه در مقدار سهم فرسایش سطحی و شیاری از منابع تولید رسوب دامنه در اراضی مارنی (مارن گچی) شیبدار در شدت بارندگی های مختلف است. به این منظور از روش تعیین حجم شیارها با روش حجم یابی پارافین مذاب در پایش تغییرات پستی و بلندی های ریز حاصل از رواناب در شرایط آزمایشگاهی، حاصل شد. نمونه های رسوب و حجم رواناب خروجی بعد از شروع رواناب در فواصل زمانی یک، دو، سه، پنج، هشت، ده، پانزده، بیست و سی دقیقه ای در مدت 30دقیقه بارش، نمونه برداری شد. نتایج نشان داد با افزایش طول شیب، شدت بارندگی و درجه شیب؛ مقدار کل فرسایش در کلیه تیمارها تشدید قابل توجه داشته است. در نهایت نتیجه گیری شد دو برابر شدن طول پلاتها، در نسبت سهم فرسایش سطحی تاثیری نداشته ولیکن مقدار فرسایش شیاری را حدود 2/1 برابر افزایش داده است.

طول دامنه، آورد رسوب، حجم، مارن.