محمد نصرتی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی
محمدرضا مرادی تلاوت - دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی
علی مشتطی - استادیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی
مجید غلامحسینی - استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج

تنش خشکی از جمله تنشهای محیطی است که کشور ایران بهوفور در مناطق مختلف با آن درگیر است. به منظور بررسی واکنش ارقام کنجد به روشهای مختلف آبیاری در اهواز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1396-97 به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی که فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری کامل، آبیاری یک در میان متناوب و آبیاری ثابت) و 6 رقم کنجد با چهار تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار آبیاری و رقم بر روی صفات با سطح احتمال 1 درصد و 5 درصد معنی دار بود . همچنین اثر متقابل تیمار بر روی صفات قطر کپسول، وزن کپسول و شاخص سطح برگ معنی دار بود. بیشترین ارتفاع بوته در آبیاری کامل 167/29 سانتیمتر و در رقم یلووایت 177/58 سانتیمتر مشاهده شد. بیشترین طول برگ تحت تیمار آبیاری کامل 11/95 سانتیمتر و در رقم هلیل 11/91 مشاهده شد. بیشترین طول کپسول تحت تیمار آبیاری کامل 23/29 میلیمتر و در رقم دشتستان 24/08 میلیمتر مشاهده شد. بیشترین قطر کپسول در آبیاری کامل و متناوب در رقم دشتستان به ترتیب 1/07 و 0/97 میلیمتر و در آبیاری ثابت در رقم توده محلی شوشتر و داراب 0/87 میلیمتر مشاهده شد. همچنین بیشترین وزن کپسول در سطح آبیاری کامل در رقم هلیل 6/63 گرم ، در آبیاری یک در میان متناوب در رقم داراب 6/76 گرم و در سطح آبیاری یک در میان ثابت نیز در رقم دشتستان 6/51 گرم مشاهده شد. قابل توجه است که در هر سه سطح آبیاری بیشترین شاخص سطح برگ در رقم هلیل آبیاری کامل، یک در میان متناوب و ثابت به ترتیب برابر 1/181، 1/243 و 0/775 مشاهده شد.

کنجد؛ ارقام، تنش خشکی، شاخص حساسیت به تنش، شاخص های تحمل تنش