بررسی کارایی انتقال ویروس برگ قاشقی باقلاBLRVبا شته ی سیاه باقلاAphis fabae Scopoli

ویروس برگ قاشقی باقلا (Bean leaf roll virus, BLRV) یکی از مهمترین ویروس های حبوبات در ایران است که خسارتهای قابل توجهی به مزارع باقلای استان خوزستان وارد میکند. در گیاهان آلوده به ویروس نشانه هایی از قبیل قاشقی شدن برگ و کوتولگی مشاهده میشود. یکی از ناقلین طبیعی BLRV، شته ی سیاه باقلا (Aphis fabae Scopoli) است که ویروس را به صورت پایا و گردشی به سایر گیاهان منتقل میکند. به منظور بررسی کارایی انتقال BLRV با A. fabae، نمونه برداری از مزارع باقلای شهرستان باوی استان خوزستان انجام گرفت و منبع ویروس (گیاه آلوده) و ناقل (شته) تهیه گردید. از آزمون پیسیآر با آغازگرهای اختصاصی BLRV برای سنجش ویروس استفاده شد و آزمایش های انتقال با چهار تیمار دوره ی تغذیه ی گیرش ( 24 و 48 ساعت) و تعداد شته ی ناقل 3 و 6 انجام گردید. بررسی کارایی انتقال ویروس با شته ی ناقل نشان داد که وقتی پوره های A. fabae به مدت 24 ساعت از گیاه آلوده به BLRV تغذیه کنند، میتوانند ویروس را با کارایی 31/66 درصدی به گیاهان سالم منتقل کنند. افزایش دوره تغذیه از گیاه آلوده (تغذیه ی گیرش) به 48 ساعت منجر به افزایش معنیداری در کارایی انتقال ویروس به سایر گیاهان گردید بدین ترتیب که کارایی انتقال BLRV با A. fabae به %55 افزایش یافت. تعداد حشره های ناقل نیز تاثیر معنیداری در کارایی انتقال BLRV با A. fabae داشت بطوریکه که وقتی تعداد پوره های شتهی ناقل از 3 به 6 افزایش یافت، کارایی انتقال ویروس نیز از %25 به 36/66% افزایش نشان داد. به نظر میرسد که شته ی سیاه باقلا یکی از ناقلین کارا برای ویروس برگ قاشقی باقلا است که این امر میتواند در مدیریت بیماری برگ قاشقی باقلا حائز اهمیت باشد.

Keywords:

حبوبات , Bean leaf roll virus , Aphis fabae , تغذیه ی گیرش