شکوفه حاجی هاشمی - استادیار، زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، ، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، خوزستان
فریبا نوعدوست - استادیار، زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، ، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، خوزستان

به منظور بررسی تاثیر پساب پتروشیمی بر خصوصیات فتوسنتزی گیاه گندم (رقم شهریار)، آزمایش گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. نمونه برداری از کانال خروجی پساب پتروشیمی رازی صورت گرفت. نتایج آنالیز پساب حاکی از وجود عناصر مس، کلسیم، آهن، سیلیس، پتاسیم، لیتیوم، منیزیوم، منگنز، سدیم، فسفر، فسفر، گوگرد، استرانسیوم، نیکل، سرب، نقره، کادمیوم و روی در پساب بود. بذرهای گیاه گندم با غلظت های صفر (آب مقطر)، %25 و %50 پساب آبیاری شدند و به طور مداوم هر 5 روز یکبار به مدت 20 روز پارامترهای مختلف فتوسنتزی اندازه گیری شدند. نتایج، تغییرات معنی داری را در میزان صفات فتوسنتزی گیاه گندم در پاسخ به تیمار پساب نشان دادند. تیمار پساب سبب کاهش معنی دار میزان کلروفیل کل، عملکرد کوانتوم شیمیایی فتوسیستم های I و Fv/Fm) II و (PIABS، فتوسنتز خالص، CO2 بین سلولی و کارایی مصرف آب شد. بیشترین و میزان کاهش در پارامترهای فتوسنتزی در تیمار %50 پساب در مقایسه با تیمار شاهد ملاحظه شد. میزان کاهش ملاحظه شده با افزایش روزهای تیمار افزایش معنی داری را نشان داد و بیشترین میزان کاهش در روز بیستم مشاهده شد. با توجه به نتایج این تحقیق و اثرات منفی فلزات سنگین بر فتوسنتز گیاه گندم، پیشنهاد میشود که پساب پتروشیمی یکی از آلاینده های زیست محیطی است و سبب کاهش بهره برداری از محصولات کشاورزی آبیاری شده با آن میشود.

پساب پتروشیمی، فتوسنتز، فلزات سنگین، کلروفیل، گندم