محمدرضا محبوبی - استادیار و عضو هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاور

دانش بومی در کشاورزی جهان سوم قابل ملاحظه می باشد و اغلب نادیده گرفته می شود . دانش بومی را می توان مجموعه آگاهی ودانش منظمی دانست که توسط افراد محلی بدست آمده است . مطالعه در زمینه دانش بومی ، مطالعه در مورد الگوی رفتاری انسان وعلی الخصوص تعامل وی با محیط است . علی رغم تمام تجهیزات مدرن و امکانات جدید که در اختیار کشاورزان است آنان ترجیح می دهند از دانش محسوس و ملموس استفاده نمایند دانشی که متعلق به خود آنهاست و معتقدند برای اهداف ویژه ای که در سردارند مناسب است . در کشور ما نیز کاربرد دانش بومی از دیرباز توسط ساکنین حوزه های آبخیز مورد استفاده بوده است به گونه ای که نقش این روشها در حفاظت از منابع آب و خاک غیرقابل انکار می باشد . در این مقاله سعی شده است تا از طریق روش های تحقیق کیفی و مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و جستجو در منابع ، ضمن بیان اهمیت دانش بومی و جایگاه آن در کاهش مخاطرات بلایای طبیعی در حوضه های آبخیز ، مدل توسعه دانش بومی، به عنوان رهیافتی نو در کاهش مخاطرات بلایای طبیعی در حوضه های آبخیز ارائه شد ه است . بکارگیری این مدل در کشور با هدف کاهش مخاطرات بلایای طبیعی در حوضه های آبخیز بر مبنای همکاری بین بخشی کلیه نهادهای متولی فعال در حوزه های آبخیز و با مشارکت آبخیزنشینان و ساز مان های مردم نهاد از جمله پیشنهادهای این مطالعه است.