تجزیه به آحاد واژگان و کاربست آن در ترجمه قرآن (مطالعه مورد پژوهانه سوره های نور، فرقان و شعراء)

تجزیه به آحاد واژگان، به عنوان یکی از نظریه­ های حوزه معنا­شناسی و مطالعات معنایی، به تجزیه واحدهای زبانی و اجزای تشکیل دهنده آ­ن­ها می­پردازد. این روش در شناسایی تفاوت­های معنایی بین واژگان هم­معنا، اهمیت بسیاری دارد و معنای نهفته در لایه­های معنایی واژگان را کشف و بیان می­کند. پژوهش پیش­رو، کوشیده ­است با معرفی روش تجزیه به آحاد واژگان ، به عنوان رویکردی نو در حوزه معنا­­شناسی به شیوه­ های برابریابی واژگان، به تحلیل مولفه­ای معنای واژگان بپردازد. این پژوهش از جنبه هدف، کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی ازگونه انتقادی سامان یافته ­است؛ از این رو، با تکیه بر منتخبی از واژه­های سوره های نور، فرقان و شعراء در ترجمه­ های آیتی (Ayati, n.d.)، الهی ­قمشه ­ای (Elahi Qomshehei, 2002)، رضایی اصفهانی Rezaei Isfahani, n.d.))، فولادوند (Foolad vand, 2007) و معزی (Moezzi, 1993) به بررسی عملکرد مترجم ­ها در برابریابی واژه­های نشان­دار و شیوه انتقال مولفه­ های معنایی این­گونه واژه­ها می پردازد. برآیند پژوهش، نشان می دهد که توجه ناکافی مترجم ­ها به آحاد تشکیل­ دهنده معنای یک واژه، منجر به ارائه معنای اولیه و هسته ­ای از واژه شده­ است. با وجود اینکه هیچ­ ک از مترجم ­ها در ارائه برابر نهادهای دقیق واژه ­های مورد بررسی، کاملا موفق عمل نکرده­اند؛ باید اشاره نمود به ترتیب ترجمه­ های رضایی اصفهانی، الهی قمشه ای، آیتی، معزی و فولادوند دربردارنده بیشترین تا کمترین توجه به آحاد معنایی واژگان قرآنی بوده اند.

Keywords:

قرآن , ترجمه , تجزیه به آحاد واژگان