فریده اکاتی - عضو هیت علمی دانشگاه زابل
عطا الله سنچولی - دانشجوی دکترا

مقاله حاضر، به بررسی نمود استمراری از منظر پیش­ نمونگی می­پردازد. نمود، از ویژگی های ساختاری و معناشناختی فعل است که در زبان فارسی باستان وجود داشته و پیش­تر پرویز ناتل خانلری (Natel Khanlari, 1986) بررسی این ویژگی فعل را مورد توجه قرار داده است. در این راستا، پژوهش پیش ­رو، بر بررسی نمود استمراری تاکید دارد. هدف اصلی این مقاله، دست­یابی به ملاک هایی برای ارائه تعریفی جامع، از نمود استمراری در زبان فارسی است که می­تواند در آموزش زبان فارسی و نگارش کتا­ب­های درسی، به کار گرفته شود. به این منظور، با در نظر گرفتن چهار ملاک- که بر مبنای جمع بندی مطالب ازپیش موجود در پیوند با نمود استمراری در دستور سنتی زبان فارسی بوده و با تکیه بر دیدگاه شناختی گزینش شده اند، به معرفی پیش نمونگی این ویژگی فعلی پرداخته شده ­است. بر مبنای یافته ­های پژوهش حاضر، نمود استمراری را نمی­توان فقط با تکیه بر جنبه صوری­اش تعریف کرد، بلکه برای تشخیص این ویژگی فعلی، باید به صورت هم­زمان، به صورت و معنای فعل توجه نمود. در این جستار، ضمن اشاره به پیشینه نمود استمراری در کتاب های دستور و آثار زبان­شناس­های پیشین، نشان خواهیم داد که پیشوند فعلی می - به ویژه در زمان حال- به تنهایی نمی تواند نشانه استمرار باشد؛ همچنین، در نظر گرفتن معنای فعل در بررسی نمود استمراری فعل، نیز فقط مشتمل بر معنای ذاتی افعال نیست، بلکه تاثیر بافت بر نمود را هم باید به حوزه معنایی نمود استمراری افزود.

نمود , نمود استمراری , پیش نمونه , معناشناختی , بافت