مرجان فرجاه - دانشگاه علامه طباطبایی
عاطفه نوارچی - هیئت علمی دانشگاه الزهرا

پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی سیر روبه­رشد کاربرد تصویر در روش­های آموزشی مستقیم، شنیداری-دیداری و دو گونه رویکرد ارتباطی به آموزش زبان، بپردازد تا به این وسیله بر اهمیت روز افزون این ابزار در آموزش زبان تاکید کند. هر چند تصویر، در ابتدا ابزاری برای جلوگیری از گفت­وگو به زبان مادری بوده­است و نقش جایگزین معنایی و آسان کننده تفسیر معانی را داشته­است، اما به تدریج نقش­های پیچیده­تری یافته­است مانند تصویر موقعیتی جایگزین تصویر معنایی شده  و پژوهشگران را در  خلق روش های مرتبط با موقعیت های زبانی یاری کرده­است. بنابراین با استفاده از تصویرها، اطلاعات مرتبط به موقعیت ویژه و یا مفاهیم فرهنگی انتقال می­یابد. بر این مبنا، تصویرها دیگر فقط نقش مرجعی ندارند و خود بخشی از محتوای درس به شمار می­آیند. در گامی فراتر، تصویرها دیگر فقط در خدمت داده­های زبانی و واسطه فهم فرهنگ نیستند، بلکه محرکی برای مشارکت بیشتر زبان­آموزها در گفت­وگوها بوده و نقش موثری در فعال­تر کردن او دارند. در این پژوهش، به نقش تصویر در آموزش زبان  بر مبنای آخرین گونه رویکرد ارتباطی اشاره می­کنیم. این رویکرد، با فاصله­گرفتن از کاربرد آموزشی تصویر به بهره گیری واقعی آن در زندگی نزدیک می­شود. این بهره­وری که همسو با اصول رویکرد ارتباطی در کاربرد منبع­های واقعی زبان  در آموزش، آن هم در قالب­های واقعی است، به زبان­آموز امکان تصور آن­چه پیش از این تجربه نکرده، را می­دهد. 

واژه­های کلیدی: تصویر, روش آموزشی, تخیل, تصور, رویکرد کنش­گرا