ناهید صالحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
محمدرضا اختصاصی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
علی طالبی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

امروزه پیش ­بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره­ای می ­تواند ابزار مفیدی برای کمک به  برنامه ­ریزان در شرایط پیچیده باشد. هدف از این تحقیق، پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 28 ساله (2014-1986) با مدل زنجیره­ای مارکوف (CA-Markov) در حوزه آبخیزصفارود-رامسر استان مازندران است. ابتدا نقشه­ های کاربری اراضی و NDVI با استفاده از تصاویر سنجنده  ( ETM+(2000) ،TM (1986 و (OLI (2014 ماهواره لندست تهیه گردید. صحت مدل زنجیره­ای مارکوف با استفاده از شاخص کاپا 87% برآورد گردید. به ­منظور واسنجی مدل زنجیره مارکوف، نقشه کاربری اراضی سال 2014 تهیه شد و ضریب کاپای نقشه حاصل از مدل­سازی و نقشه کاربری مبنا (سال 2014)، 82% به دست آمد. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی بین سال­ های 2014-1986، وسعت اراضی جنگلی به میزان 10.26 درصد کاهش و 3.27 درصد مساحت مناطق مسکونی افزایش یافته است. نقشه کاربری اراضی برای سال ­های 2021 و 2028 با مدل زنجیره مارکوف پیش ­بینی گردید. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی 2028-2014، اراضی جنگلی و مراتع به ­ترتیب به میزان 4.92 و 1.7 درصد کاهش دارد. کاربری مسکونی 8.04 درصد افزایش و اراضی کشاورزی به مقدار ناچیزی تغییر خواهد داشت که بیانگر تغییرات کاربری به سمت اراضی مسکونی است.

تغییرات کاربری اراضی, پایش تغییرات, مدل مارکوف, تصاویر ماهواره ای, حوزه آبخیزصفارود