سعید بینای مطلق - استاد دانشگاه اصفهان

به روایت کتاب های تاریخ فلسفه ، هراکلیت فیلسوف ناپایداری و گذرایی، پارمنید فیلسوف ثبات و پایداری است. یکی به گذرایی هستی، دیگری به یگانگی و ایستایی آن باور دارد. چنین نگرش فروکاهنده ای به ثبات لوگوس و خدا نزد هراکلیت  و به زایش چیزها، پس پذیرش حرکت و کثرت، نزد پارمنید اعتنا ندارد. این مقاله تنها به دیدگاه هراکلیت درباره خدا و یک آن هم بر مبنای این سخن از وی می پردازد: یک، تنها خردمند، هم دوست ندارد و هم دوست دارد به نام زئوس نامیده شود . (32)پس از بررسی پاره ای از تفاسیر، تفسیر دیگری از این سخن پیشنهاد میکنیم.

هراکلیت, زئوس, یک, برهمه, ایشوارا