روح الله صیادی نژاد - استادیار زبان و ادبیات عرب دانشگاه کاشان
مرضیه عبداللهی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه کاشان

   با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالوده  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در راس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تاثیرگذار است. تجلی و ظهور سنت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون ابونواس در عصر عباسی اول و ابن رومی و ابن معتز در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقطه عطفی ایجاد کرد و اشعاری را پدید آورد که در هیچ دوره­ای از تاریخ ادبیات عرب سابقه­ای نداشت. ترانه­های عاشقانه و باده­سرایی مهمترین بن­مایه­هایی هستند که جولانگاه این شاعران برای انتقال سنت و فرهنگ­های ایرانی قرار می­گیرد. عباسیان تحت تاثیر فرهنگ ایرانی همچون پادشاهان ساسانی شیفته تجملات و تشریفات شدند. بازتاب این روحیه اشرافیگری در شعر شاعران عصر عباسی دوم به­ویژه  ابن معتز به وضوح دیده می­شود. جشنهای باستانی به سبب برخواستن از فرهنگ کهن ایران و بهره­مندی از شاخص های مثبت خود به درون دربار عباسی راه یافت و با ایجاد زمینه برای ادیبان عصر عباسی توانست در بسیاری از آثار ادبی این دوره، تاثیر فراوانی بگذارد. آگاهی و اشراف به فرهنگ و سنت­های ایرانیان به شاعران تازی چنان تشخص ادبی می­داد که سبب شد سنت­های ادبی و اجتماعی و آثار فکر ایرانی در راس فرهنگ های تاثیرگذار در زبان و فرهنگ عربی قرار گیرد.   .

فرهنگ, ایرانیان, شعر, عصر عباسی, بشاربن برد, ابن معتز, ابن رومی