ریحانه سادات علی دوست - موسسه آموزش عالی دیلمان
امیررضا کریمی آذری - معماری/دانشکده معماری و هنر/دانشگاه گیلان/رشت/ایران
رضا پرویزی - عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی دیلمان

بافت­های جدید با توجه به هویتمندی بافت­های تاریخی طراحی نمی­شوند و این مساله، اهمیت توجه به ارتقای هویت در بافت­های جدید را آشکار می­سازد، چرا که کمبود یا نبود این کیفیت، موجب عدم ارتباط انسان با محیط و شکل­گیری محیطی فاقد معنا و خوانایی می­شود. نوشتار حاضر بعد از استخراج مولفه­های هویت­ مکان از منابع معتبر و مشاهده­ میدانی، به دنبال اولویت­بندی این مولفه­ها در هویتمندی ساغری ­سازان به ­عنوان بافت قدیمی در شهر رشت است تا از این طریق بتوان گامی جهت هویتمندشدن فضاهای جدید­ برداشت. همچنین باتوجه به اینکه هویت ­مکان از یک بعد عینی و یک بعد ذهنی تشکیل می­شود، نگارنده بر­آن­ شد تا با­توجه به مطالعات قبلی، میزان تاثیر­گذاری بیشتر هر یک از مولفه­های ذهنی یا عینی را در هویتمندی این بافت ­تاریخی مشخص کند. روش پژوهش، تحلیلی- تفسیری است و از طریق پیمایش میدانی در یک نمونه موردی صورت گرفته. در گام نخست، مولفه­های هویت مکان از منابع معتبر استخراج گردیده و با استفاده از پرسش­نامه نظرات مردم برداشت شده است. سپس داده­های پرسش­نامه­ها در نرم­افزار SPSS وارد گردیده که براساس تکنیک تحلیل عامل اکتشافی، متغیرها در یازده عامل تبیین­کننده­ هویت مکان دسته­بندی شده­ است. پس از آن، با توجه به اولویت­بندی مولفه­های هویت ­مکان که از تکنیک تحلیل رگرسیون چند متغیره­ خطی حاصل شد، راه­کارهایی معمارانه برای افزایش هویت­ مکان در فضاهای جدید ارائه گردید. همچنین برخلاف مطالعات قبلی، مشخص شد که در هویتمندی بافت مورد مطالعه، معیارهای عینی نسبت به معیارهای ذهنی تاثیر بیشتری داشته­ است. در نهایتنیز مدل مفهومی از مولفه­های به­دست آمده از تحقیق ارائه شد.

هویت, هویت مکان, بافت تاریخی, پدیدارشناسی