تعیین فهرست محصولات ویژه کشاورزی ایران در چارچوب مذاکرات دور دوحه سازمان جهانی تجارت

کشاورزی فعالیتی سرشار از مخاطرات است. در این فعالیت انواع مخاطرات طبیعی، اجتماعی و اقتصادی مجموعه شکننده و آسیب پذیری را برای تولید کنندگان این بخش فراهم نموده است که نتیجه نهایی آن تهدید درآمد آنها می باشد. فرایند آزادسازی تجارت و الزامات پیوستن به سازمان جهانی تجارت WTO درسالهای اخیر نیز بر آسیب پذیری این بخش به خصوص در کشورهای در حال توسعه افزوده است. به طوریکه حذف و کاهش انواع حمایتهای تولیدی و صادراتی بخش کشاورزی و محدود شدن آنها به موانع تعرفه ای نه تنها از انگیزه سرمایه گذاری در این بخش کاسته، بلکه در برخی مناطق موجب متضرر شدن و از بین رفتن امنیت معیشتی و غذایی کشاورزان نیز شده است. از این رو با توجه به موارد فوق و سخت تر شدن تعهدات مربوط به کاهش و تثبیت تعرفه ها در مذاکرات الحاق به مرور زمان، لزوم وضع قانونی برای حمایت از کشاورزان در کشورهای در حال توسعه با هدف برقراری نظام تجاری منصفانه و بازارگرا در مذاکرات دور دوحه 2001 ) مطرح شد. به طوریکه سرانجام در ماده 41 و 42 چارچوب توافقی بسته ژوئیه 2004 لزوم بکارگیری ) این قوانین تایید شد و بر اساس آن کشورهای در حال توسعه عضو باید از انعطاف لازم برای تعیین تعدادمناسبی از محصولات به عنوان محصولات ویژه براساس معیار امنیت غذایی، تأمین معیشت و نیازهای توسعه روستایی برخوردار باشند. چنین محصولاتی از رفتار منعط فتری برخوردار خواهند شد. معیار ها و نحوه رفتار با این محصولات در مرحله انجام مذاکرات باید دقیقاً تعیین شود و اهمیت حیاتی این محصولات نزد کشورهای درحال توسعه به رسمیت شناخته خواهد شد

Keywords:

محصولات ویژه , کشاورزی , دور دوحه , کشورهای در حال توسعه , امنیت غذایی , امنیت معیشتی , توسعه روستایی WTO