حسن رضا شکری خانقاه - کارشناس ارشد دانشگاه پیام نور کرج
خلیل کلانتری - دانشیار دانشگاه تهران
غلامرضا یاوری - استادیار دانشگاه پیام نور

کشاورزی بخشی از اقتصاد است که در جریان توسعه، بیش از هر بخش دیگری باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا توسعه کشاورزی لازمه توسعه اقتصادی بوده و در این میان بسیاری از عوامل مؤثر در رشد و توسعه اقتصادی همچون اشتغال، تأمین سرمایه و ارزآوری، تأمین غذا، تأمین مواد اولیه صنایع و غیره، تا حد زیادی وابسته به این بخش است از طرف دیگر توسعه کشاورزی نیازمند برنامه ریزی مدون و اساسی بر پایه توانمندیهای هر منطقه است لذا مطالعه در مورد میزان توسعه یافتگی بخش کشاورزی مناطق مختلف یک کشور برای برنامه ریزی و بررسی روند توسعه مفید است.توسعه در لغت به معنای بسط و گسترش دادن ا ست و در علوم و مباحث سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیز بسته به موضوع فعالیت، از تعاریف مشابهی برخوردار است بعضی مفهوم توسعه را تغییرات کیفی درخواسته های اقتصادی، نوع تولید، انگیزه ها و سازمان تولید می دانند توسعه، رشد موزون و همه جانبه در عرصه سیاسی، اق تصادی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه بوده و در واقع یک حرکت برنامه ریزی شده و رو به جلو در جهت تأمین نیازهای همۀ مردم و بهبود مداوم آن خواهد بود . توسعه به معنای کاهش فقر، بیکاری، نابرابری، صنعتی شدن بیشتر، ارتباطات بهتر، ایجاد نظام اجتماعی مبتنی بر عدالت و افزایش مشارکت مردم در امور سیاسی است