تبیین ویژگی های معماری زنده در طراحی واحدهای همسایگی بر اساس اندیشه های الکساندر

رشد فزاینده ابعاد شهرنشینی و شکل گیری مقیاس جدیدی از رشد شهری در طی دهه های اخیر موجب شده است که شهر و شهرسازی معاصر با چالش های تازه ای چون افزایش نابهنجاری های اجتماعی، کمرنگ شدن هویت و حس تعلق اجتماعی و در مجموع کاهش کیفیت زندگی مواجه شود. امروزه واحدهای همسایگی منطبق با نیازهای فردی و خانوادگی، جای خود را به مسکن های انبوه و تجمیع شده که عدم رضایت مندی ساکنین و تطابق با شرایط جدید را به همراه دارند، داده اند. یکی از این دلایل کمرنگ بودن ارتباط بین کاربران و سازندگان (طراحان) و بی توجهی به کیفیات متغییر زندگی بهره برداران است. کریستوفر الکساندر که تمامی عمر خود را در راه رسیدن به پاسخ این سوال - مفاهیم یک معماری خوب چیست - صرف نموده است، به حل این مشکل همت می گمارد. او معماری خوب را به مثابه پدیدهای زنده تفسیر می نماید و برای تبیین این مفهوم متفاوت درباره معماری - معماری خوب یک معماری زنده است - از تعریف زندگی آغاز می نماید و سپس ساختارهایی را برای نیل به یک معماری زنده ارائه می دهد. پرسش اصلی این است که منظور از پدیده زندگی در ساختمان ها چه می باشد ساختار زنده چه ویژگی هایی دارد چگونه می توان این ویژگی های ساختاری را در طراحی کالبد معماری به کار بست برای یافتن پاسخ، پس از جستجوی این مفاهیم در تئوری های الکساندر و همچنین چگونگی تجسم آنها در بناهای طراحی شده وی، تلاش شده تا ساختارهای واجد ارزش های زندگی معرفی و دسته بندی شوند. ساختارهایی که تجربی، علمی و عینی هستند. در ادامه دریافتیم که از دیدگاه الکساندر زندگی کیفیتی است که در بیشتر ساختمان ها و فضاهای شهری تاریخی و سنتی وجود دارد و این همان چیزی است که وی را در تئوری های طراحی اش به شدت به دنبال خویش می کشاند. با این دیدگاه، معماران کارگزار؛ و مردم خالق فضاهای زیستی هستند. او رمز زنده و جاوید بودن یک معماری را، به صورتی کمی و ساختارپذیر و با معرفی تئوری مراکز و کلیت شرح می دهد. می توان گفت که فرایندهای زنده، قادرند که با فراهم آوردن یک دیدگاه جمعی مشترک با زبان الگویی ویژه مردم آن اجتماع، زمینه خلق همسایگی زنده را فراهم آورند.

Keywords:

واحد همسایگی , کلیت ساختار , کریستوفر الکساندر , معماری زنده