محمد مهدی نعمت شاهی - باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران
علی خیر اندیش - دانشجوی دوره دکتری داروسازی، دانشکده دارو سازی، دانشگاه علوم پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی مازندران،ساری، ایران
مریم ثابت قدم - باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران
نفیسه نعمت شاهی - دانشجوی دکتری تخصصی زیست شناسی فیزیولوژی گیاهی،گروه علوم پایه،دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد، ایران، باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

در سال های اخیر از آنتی اکسیدان های طبیعی با هدف کاهش خطرات بیماری های قلبی، سرطان و همچنین دیابت استفاده می گردد، لذا آنتی اکسیدان های طبیعی نقش مهمی را در سلامت بشر ایفا می کنند. هدف از این تحقیق بهینه سازی بازده استخراج عصاره پوست شاه بلوط توسط امواج فراصوت بود. در نهایت نمونه بهینه از عصاره پوست شاه بلوط انتخاب گردید و این نمونه در غلظت های مختلف (ppm100 ، 200 ، 400 ، 800) بررسی و با آنتی اکسیدان سنتزی (BHT) در غلظت 200 پی پی ام میزان ترکیبات فنولی و فعالیت مهار کنندگی رادیکال آزاد مقایسه گردید .در این پژوهش فرایند استخراج توسط فناوری اولتراسوند با 3 فاکتورو 3سطح که شامل 18 آزمون بود توسط روش سطح پاسخ صورت گرفت. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره شاه بلوط از طریق اندازه گیری ترکیبات پلی فنولی و میزان فعالیت مهارکنندگی رادیکال های آزاد عصاره به ترتیب به روش فولین سیوکالتو و – DPPH مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از آنالیز آماری جهت تعیین حالت بهینه ، نشان داد که شرایط بهینه زمان 25/93 دقیقه و دما 45/63 درجه سانتیگراد و شدت صوت 52/67 khz بود. با توجه به نتایج بهینه سازی میزان بازده استخراج 16/5192 میلی گرم گزارش شد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت عصاره شاه بلوط، میزان ترکیبات پلی فنولی افزایش معنی داری نسبت به آنتی اکسیدان سنتزی (BHT) نشان داد (P<0.05) و بیشترین مقدار آن درغلظت 800 پی پی ام با مقدار 57/71 (میلی گرم اسیدگالیک در لیتر عصاره) بود. همچنین در مورد فعالیت مهارکنندگی رادیکال های آزاد عصاره بدست آمده نشان دادکه عصاره در مقادیر 800 پی پی ام فعالیت آنتی رادیکالی بیشتری نسبت به نمونه 200 پی پی ام (( 52/73BHT) درصد) نشان داد.

ترکیبات فنولی،شاه بلوط ، سطح پاسخ ،قدرت رادیکال گیرندگی