معصومه شعبانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، بیوتکنولوژی میکروبی، دانشکده زیست فناوری، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل، ایران
سمیه رهایی - استادیار، بیوتکنولوژی مواد غذایی، دانشکده زیست فناوری، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل، ایران
مجتبی رنجبر - استادیار، مهندسی ژنتیک و ژنتیک مولکولی، دانشکده زیست فناوری، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل، ایران

امروزه، استفاده از رنگ های طبیعی در مواد غذایی و دارویی اهمیت به سزایی دارد . فیکوسیانین C یک کمپلکس رنگدانه پروتئینی آبی رنگ بوده که در سیانوباکتری ها و ریزجلبک ها یافت می شود. این رنگدانه طبیعی محلول در آب به علت خواص بی نظیری مانند تحریک سیستم ایمنی، فعالیت های آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی، ضد التهاب، ضد ویروسی، کاهش کلسترول و مارکر فلورسنت پتانسیل بالایی در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بیوتکنولوژی دارد و از آن به عنوان یک ترکیب غذا-دارو مخصوصا در غذاهای سلامتی بخش یاد می شود. این رنگ طبیعی علاوه بر خواص زیستی با ارزش در مقایسه با رنگ های شیمیایی و سنتزی کاملا بی خطر است و در بسیاری از فرآورده های غذایی مانند بستنی، محصولات لبنی، آدامس، نوشیدنی های شفاف و ژله ها قابلیت استفاده دارد. منبع تجاری تولید آن، گونه (Spirulina platensis ( Arthrospira platensis بوده که به معایب آن از جمله ناپایداری در دمای بالا و pH پایین، خلوص کم و نیازمندی به نور می توان اشاره کرد بنابراین یافتن منابع جدید با هدف افزایش پایداری حائز اهمیت است. تولید و کاربردهای موفقیت آمیز فیکوسیانین C وابسته به تولید رنگدانه به کمک تکنولوژی DNA نوترکیب بوده و ارزش تغذیه ای، رئولوژیکی و دارویی آن توسط مهندسی پروتئین افزایش یافته است. در این پژوهش، به مطالعه منابع فیکوسیانین C و کاربردهای مختلف آن پرداخته خواهد شد.

رنگدانه، فیکوسیانین C ، غذا-دارو