بررسی عوامل موثر بر صادرات خاویار ایران 85-1370

خاویاریکی ازمهمترین محصولات صادراتی دربخش شیلات کشور محسوب می گردد . در تحقیق حاضر به منظور مطالعه عوامل مؤثربرصادرات خاویارایران، ابتدا تابع عرضه صادرات برای دوره زمانی 85-70 برآورد می گردد . پس ازآن میزان ناپایداری دردرآمد صادراتی وسپس نرخ رشد مرکب صادرات خاویارکشورتوسط مدل روند نمایی 3 محاسبه شده درنهایت با استفاده ازروش سهم ثابت بازار 4، عملکرد صادرات خاویارایران با میانگین جهانی آن مقایسه می گردد . آمارواطلاعات مورد نیازبرای این مطالعه به صورت سری زمانی و ازشرکت مادرتخصصی ایران ، اداره بازرگانی، اداره کل شیلات مازندران ، اداره امور ماهیان خاویاری مازندران ، بانک مرکزی و سایر سازمانهای وابسته جمع آوری شده است . نتایج حاصله ازبررسی تابع عرضه صادرات نشان می دهد که میان متغیرهای تولید داخلی و نرخ ارز با میزان صادرات خاویاریک رابطۀ مثبت ومعنی دار وجود دارد، درحالیکه بین قیمت جهانی خاویار و میزان صادرات آن یک رابطۀ معکوس و معنی داری وجود دارد . نرخ رشد محاسبه شده برای تولید و صادرات خاویاردرطول دوره منفی است درحالیکه نرخ رشد قیمت جهانی خاویارمثبت وتمامی ارقام معنی دارمی باشند . اثرتجارت جهانی نیز بیشترین سهم را درکاهش صادرات داشته است . در پایان میزان ناپایداری درآمد صادراتی خاویار در طول دوره محاسبه می ش ود. نتایج حاصله نشان میدهد که علت اصلی ناپایداری زیاد مربو ط به طرف عرضه آن است . بنابراین بایستی با نظارت و کنترل ویژه بر زیستگاه ها و صیدگاههای این ماهیان با پدیدۀ قاچاق که سهم زیادی درکاهش میزان تولید دارد مبارزه گردد . همچنین می توان با روی آوردن به پرورش ماهیان خاویاری و تقویت این بخش و صادر کردن خاویار پرورشی تا حدودی این کاهش در تولید و صادرات و به دنبال آن کاهش درآمد صادرتی حاصل از آنها را جبران کرد.

Keywords:

خاویار , ایران , عرضه صادرات , تجارت جهانی , مدل سهم ثابت بازار