تاثیر الگوی طراحی آموزشی چهار مولفه ای بر میزان بار شناختی بیرونی و مهارت حل مسئله در درس فیزیک

هدف از پژوهش حاضر، تعیین تاثیر الگوی طراحی آموزشی چهار مولفه­ای بر میزان بار شناختی بیرونی و مهارت حل مسئله در درس فیزیک بود. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی؛ و از نظر روش­شناسی، در زمره پژوهش­های آزمایشی است. طرح پژوهش از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه آزمایش و گروه کنترل می­باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش­آموزان پسر سال اول دبیرستان منطقه 5 در سال تحصیلی 92- 1393 درشهر تهران بود. نمونه­های پژوهش، با استفاده از روش نمونه­گیری تصافی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شدند که شامل 30 نفر بود و در دو گروه آزمایش(15نفر) و گروه کنترل(15 نفر) به­طور تصادفی قرار داده شدند. گروه آزمایش، در معرض متغییر مستقل(طراحی آموزشی درس فیزیک بر اساس الگوی چهار مولفه­ای) قرار گرفت؛ و گروه کنترل با روش رایج آموزش دید. ابزار جمع­آوری داده­ها، مقایس اندازه­گیری 9 درجه­ای پاس(1992) بود که روایی صوری آن مورد تایید استادان و متخصصان قرار گرفت و پایایی آن با روش بازآزمایی 85/0 به­دست آمد. ابزار دیگر، آزمون محقق ساخته مهارت حل مسئله بود که روایی صوری آن توسط متخصصان و استادان مشخص شد و پایایی آن با استفاده از روش بازآزمایی 79/0 به­دست آمد. سپس، داده­ها بااستفاده از نرم­افزار اس.پی.اس.اس. و با استفاده از آزمون­های آماری تی مستقل(برای میزان بار شناختی بیرونی) و تحلیل کوواریانس(برای آزمون مهارت حل مسئله) تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی طراحی آموزشی چهار مولفه­ای بر کاهش میزان بار شناختی بیرونی گروه آزمایش نسبت به گروه گواه تاثیر معنی­داری دارد. همچنین، یافته­ها معنی­داری افزایش میزان مهارت حل مسئله در گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل نشان داد.

Keywords:

الگوی طراحی آموزشی چهار مولفه ای , بار شناختی بیرونی , طراحی آموزشی , مهارت حل مسئله , یادگیری موضوعات پیچیده